dinsdag 30 april 2013

het binnenwerk vordert, traag lijkt het





Ze ligt alweer twee weken rechtop en er  lijkt niet zoveel voortgang te zijn, maar dat is schijn. Al moet ik dat mezelf ook geregeld vertellen. Na het keren was wel heel zichtbaar dat er nog geen enkele afwerking was gebeurd aan de binnenkant, of nou ja, vrijwel geen. Dus eerst maar eens klodders epoxy wegschaven, raspen, vijlen en schuren. Dan overal de hoeken afvullen met epoxy zodat ze mooi rond worden, ter versteviging en afwerking. En weer schuren natuurlijk.




En dan een hele boel glasweefsel en epoxy aanbrengen, ter versterking, en dat uiteraard ook weer afwerken, schuren, bijwerken. Alle belangrijke hoeken en verbindingen krijgen een strook diagonaal geknipt glasweefsel. Diagonaal is het hanteerbaarder en wordt het sterker. En de onderste twee gangen krijgen integraal glasweefsel/epoxy.




Ondertussen heb ik het vloertje van het eerste compartiment klaargemaakt. De onderkant daarvan wordt volgeschuimd, extra veiligheid mocht je een keer hard varen en een drijvend balkje tegenkomen ofzo. Dan zorgt het schuim in elk geval dat de boot niet meteen vol kan lopen. En ja, als je dan toch met schuim in de weer gaat kan er ook een klein koelboxje in natuurlijk. Wel even hectisch, dat schuim, roeren en gieten moet volgens het boekje binnen één minuut. En dan is het behoorlijk sterk, ik had er flink wat tegels opgelegd maar het kwam toch allemaal mee omhoog. Ik ben er zelf maar op gaan staan, dat hielp wel voldoende.  Alle grote zaken eens gepast, tot en met het dek, en dat ziet er allemaal toch wel best uit.




Verder al druk bezig te bedenken en voor te bereiden hoe ik het allemaal rond het toiletje en met de kombuisinrichting wil hebben. Stel je daar niet teveel van voor, het blijft natuurlijk een klein scheepje van nog geen 6 meter, en dat is dan nog over alles gerekend. Dus zal het echt wel kamperen zijn, maar onder een vast dak, dat dan weer wel.



Vandaag de beam shelves gemonteerd, die ik de afgelopen dagen al pas had gemaakt. Viel eens een keer erg mee, er staat wel veel spanning op, maar met de lijm erop wordt het veel gladder en dus kreeg ik ze toch veel makkelijker op hum plek dan met het pas maken. Toen moest ik echt wel even met wigjes en klemmen aan de gang, vanmiddag kon ik ze met de blote hand op hun plek zetten. De beam shelves lopen over de hele lengte van het schip, liggen tegen de huid aan en straks komt het dek erop. Het Nederlandse woord is doftweger, maar dat maakt de meesten van jullie ook niet veel wijzer. Straks is pas als het binnenwerk klaar is trouwens.
 
 
 
 

dinsdag 16 april 2013

Vandaag de romp gekeerd, stevige klus

Nadat ik de coating een weekje rust had gegund afgelopen weekend alle kielband op maat gemaakt, gebogen, geboord, en gemonteerd. En daarmee is de buitenkant van de romp dan eigenlijk klaar. Het is inderdaad een mooie kleur voor dit bootje, al kun je dat binnen bij kunstlicht nog niet helemaal goed beoordelen.



Ik had al een tijdje nagedacht hoe ik dat keren aan moest pakken en het een en ander uitgepuzzeld en nagemeten. Het zou precies net moeten kunnen...

Gister alle lijnen en constructies klaargemaakt om de boot te hangen in een constructie waarin ze zou kunnen draaien om haar lengteas, en dan ook nog gecontroleerd natuurlijk.


Het zijn heel wat lijntjes. En dan vandaag de grote dag. Alles eerst nog een laatste maal nagemeten en nagekeken. Zit alles vast, past alles, werkt alles. En dan begint het feest, met het loshalen van het bouwraam. Om met bouwraam te kunnen draaien heb ik hier niet genoeg ruimte, voorin wel, maar daar kan ik niet zo makkelijk hangen. De dragende balkjes laat ik eerst nog even zitten. Wonderlijk hoeveel schroeven en schroefjes ik hier een paar maanden geleden ingedraaid heb. Daarna geprobeerd de romp enkele centimeters omhoog te hijsen. Dat gaat probleemloos, alles werkt, draait, loopt soepel. Dan maar echt los, op hoop van zegen maar. Ook de dragende balkjes schroef ik los, en dan hangt ze in de touwen en kan het keren beginnen.


Om  een eventuele val (ik heb er nog geen vertrouwen in, ten onrechte gelukkig) niet al te erg te laten zijn houd ik haar vlak bij de grond. En om schade te vermijden laat ik de bodemplaat van het bouwraam liggen, en leg er nog wat verhuisdekens op. Dat zal later erg dom blijken.

Natuurlijk komt al snel de eerste blunder. Ik had namelijk wel de hoogte van de balken gemeten, maar me niet gerealiseerd dat er ook nog het een en ander onder hing. Dus ik kom een zware hijshaak tegen. Uitdraaien gaat nu niet meer, daar heb ik geen ruimte meer voor. Om te zagen eigenlijk ook niet. Met de kleine ijzerzaag dan maar. Een half uurtje geduldig werk en een lamme arm verder heb ik de haak door, keurig net in het hout. Even pauze. Alles onder controle.

De tweede blunder is erger. Die ruimte die er net was, dat was natuurlijk zonder die plaat, en zonder die verhuisdeken. En dus kom ik millimeters tekort. Het scheelt niet veel, maar toch teveel. Natuurlijk is er nog enige beweging, maar het manoeuvreren is nu niet zo eenvoudig meer. Millimeterwerk om ruimte te krijgen, op een gegeven moment de twijfel of het wel gaat lukken. En in de hectiek krast er natuurlijk toch een blok in de coating, meer dan eens zelfs. Maar dan komt er weer beweging en draait ze rustig en beheerst door.


Nog een paar centimeter zakken en dan ligt ze op de kiel en de zandlijst zoals ze hopelijk ook nog wel eens in de waddenblubber zal liggen. Oef, dat was wel even een flinke bevalling. De schade inspectie levert enkele butsen en kleine beschadigingen op, dat zal op het water ook nog wel eens gebeuren. Niks ernstigs gelukkig.

Rest mij het uit elkaar halen van de onderdelen van het bouwraam tot het weer plankjes en balkjes zijn. En een heleboel plastic er afhalen. Epoxy hecht niet op plastic, dus dat heeft ervoor gezorgd dat alles weer netjes normaal los kon. Eén schroef zal vol epoxy en leverde even wat problemen, maar dat mag op zo'n dag toch geen naam hebben.


En dan natuurlijk nog de klus om de romp goed te ondersteunen. Dat is nog niet zo stabiel als ik het wil hebben, maar een eind in de richting. Om los te liggen prima, maar als ik er weer mee aan het werk moet en kracht op moet zetten moet het nog wel wat steviger worden. Dat komt de komende dagen wel, het is eerst wel even genoeg zo. Ik leg nog wat onderdelen op hun plek en kijk of alles nog past. Niet helemaal, maar dat is wel weer op te lossen, hier en daar komt nog wel een uitdaging, maar niks om echt bezorgd over te zijn. Omdat de bedbodems erin liggen kan ik het niet laten om me nog even in een kooi uit te strekken. Lekker lang, ik heb lengte over. En de breedte valt me ook alles mee.



woensdag 10 april 2013

de eerste maanden

Zoals ik al in het eerste bericht aangaf heb ik eigenlijk nu pas besloten om een blog te gaan bijhouden, terwijl de romp nu al in de coating staat. Dus tijd voor een update over de eerste maanden.

Zo rond de kerst ben ik begonnen met het in elkaar zetten van de backbone. Dat is de centrale constructie van kielbalk en zwaardkast. Het plaatmateriaal en massief hout wordt met epoxy gelijmd.

 

Tegelijk, dat kan want ik heb veel ruimte, heb ik de schotten klaargemaakt, regeltjes en dubbelingen verlijmd enzo



Half januari ben ik het bouwraam gaan maken waar de romp op gebouwd zal gaan worden. Allemaal goedkoop plaatmateriaal, dat de Gamma zo vriendelijk was netjes op maat te maken voor me.


En dan het passen en meten, bijvijlen raspen en schaven van de schotten tot het allemaal precies recht, pas en waterpas staat. Dat viel me nog niet mee, eindeloos met de winkelhoek en de waterpas en het meetlint en dergelijke puzzelen, weer los, weer vast. Uiteindelijk  is het niet zo recht geworden als ik eigenlijk wel had gewild, en moet ik er maar mee leven dat het handwerk is. We moeten maar even afwachten of ze straks een beetje recht lijkt.



En dan kan de backbone op zijn plaats gezet. Daar had ik even hulp van Anneke voor nodig. Tevoren alles mooi pas en perfect, en dan ga je lijmen en past het niet, en past het niet, en past het niet, terwijl je natuurlijk maar een beperkte tijd hebt want die lijm gaat een keer harden. Het paste op tijd. Puf puf, de eerste zware klus achter de rug.



Na heel veel passen, bijschaven en bijvijlen gaat op de laatste dag van januari de eerste gang erop. Vanachter kun je nog goed zien dat de gang uit delen is samengesteld, platen zijn nu eenmaal korter dan de bootlengte.


Ondertussen alweer bezig met het in elkaar lijmen van de volgende gang. Goed ondersteunen en tussen twee plaatjes chipboard klemmen gaat toch het beste. Epoxy is prettig spul om mee te werken, er is veel te corrigeren, maar als het eenmaal vast zit zit het ook vast, dan kun je het alleen maar loskrijgen door het door te zagen.


De gangen hebben soms best wel veel spanning, maar het is altijd goed te doen. Ik schroef ze met tijdelijke schroeven door afgetapete plaatjes op hun plaats, waar niet te schroeven is moeten klemmen soelaas bieden. Dat vraagt soms wel wat kunst en vliegwerk. Bij de tweede gang had ik bij het voorste schot touw en een balkje nodig, en bij het tweede schot een samenstel van drie lijmklemmen. Dan is het toch wel weer leuk dat het ook nog lukt ook.


Na de tweede gang heb ik de loodballast op z'n plek gewerkt. Dat lood had ik op maat laten gieten, het is 78 kilo. Het plaatsen was de tweede hele zware klus. Ik had het bij voorkeur perfect passend, dus steeds hele kleine beetjes wegschaven of vijlen en weer passen, ik denk dat ik die 78 kilo wel honderd keer omhoog en omlaag heb gehad. Ik had het takeltje verrijdbaar met bokwieltjes op de balk gezet, op zich werkte dat perfect. En uiteindelijk zat het lood perfect opgesloten in de backbone.




Nadat ik dan ook nog wat afwerking van de zwaardkast had gedaan en de zandlijsten had geplaatst weer verder met de gangen. Die pasten soms beter en soms wat minder, dus dat is al een aanwijzing dat het allemaal wel niet helemaal perfect zal zijn. En eindeloos veel tijdelijke schroeven, en dus ook eindeloos veel schroefgaatjes die weer dicht moesten. Lijm in een 20 ml spuitje doen en doorspuiten bleek nog het beste te werken. Zo goed dat ik toch besloot de eerste gaatjes, die ik gewoon dicht had gemaakt, weer open te boren en door en door te vullen met lijm, met dat spuitje dus. Dat is toch wel een van de leuke kanten, steeds zoeken naar handige oplossingen. Elke bouwer zal zo zijn eigen trucs hebben. Dat heeft wel wat.



Begin maart zitten alle gangen erop en ben ik bezig met glasweefsel en epoxy de onderzijde te versterken, en daarna de hele romp in de epoxy te zetten. Wat wordt het opeens mooi, dat hout.


En dan de buitenafwerking van de backbone. De buitenboeg had ik al in het begin gelamineerd (uit 8 dunne latjes opgebouwd) tegen de binnenboeg aan. Dat zou natuurlijk moeten passen, maar dat deed het niet. Nou ja, wel ongeveer natuurlijk, maar naar mijn smaak niet genoeg. Dat kwam ook omdat de bocht van de boeg niet overal gelijkmatig was. Dus daar heb ik eerst wat in gecorrigeerd door met epoxy wat hout tussen te lijmen en dan weer helemaal in model te schaven (vuilniszakken prachtige krullen, een goed schaafje doet wonderen). En dan met nieuwe latjes een nieuwe boeg in elkaar gelamineerd. Dat lijkt er meer op. Die moet dan wel op het schip in vorm geschaafd worden, dus dat gaat dan weer iets minder perfect. Het blijft handwerk en amateurbouw, dat moet ik maar accepteren.


Vaak zijn er momenten dat lijm moet harden dus dan is het even tijd voor andere klussen. Zo ben ik aan het roer begonnen. De helmstok is nog niet de echte, maar een snelle proefversie uit waaibomenhout. Maar alles klopt verder wel. Natuurlijk weer even puzzelen op de bevestiging van het roerbeslag, dat wordt een oplossing met inslagmoeren en verlengmoeren waar ik uiteindelijk tevreden mee ben. Alles loodrecht zetten is ook even een klusje (anders kun je het roer nooit meer op de pennen zetten en ook niet goed gebruiken trouwens)


Met de afwerklijst op de zwaardkast en onderkant van de backbone, en alle glasweefselversterking kan er gecoat worden. Eerst epoxy erop, drie lagen. Eind maart gaat de eerste laag pantsercoat erop. Dan is de mooie houtstructuur plots verdwenen. Jammer, toch wel.


Nadat er drie lagen pantsercoat (grijs-wit-grijs, anders zie je echt niet meer waar je bent gebleven) met moeite de waterlijn erop geprut. Ik dacht eerst die vanaf de afstand grond te construeren (hoogte plus waterpas) maar uiteindelijk werd het een combinatie van hoogte plus waterpas en construeren vanaf de tekeningen. Het lijkt redelijk, maar ik zal na de tewaterlating (en dat duurt nog heel lang) pas weten of het echt een beetje klopt.

hoe het zover gekomen is

Tja, toch maar besloten om op het internet te publiceren hoe het loopt met de bouw van mijn bootje. Dat betekent meteen wel dat ik een grote achterstand heb, want de romp ligt nu al (ja, al is goed gekozen, het gaat best vlot) in de coating. Dus even een inhaalslag dan maar, en dan daarna proberen om het een beetje bij te gaan houden. Ik beloof niks, behalve het te zullen proberen.

Hoe het begon? Nou, ooit, heel lang geleden... Zo beginnen sprookjes altijd, en dat is het natuurlijk niet, of misschien een beetje wel. Altijd al veel aan en op het water, hoewel met periodes. Belangstelling en liefde voor bootjes, zeilbootjes vooral. Op vakantie in Bretagne, vooral in het musee maritime in Concarneau, de droom om ooit eens, zelf... Van droom naar sprookje dus? In Venetië hetzelfde. Maar tussen droom en daad staan wetten in de weg en praktische bezwaren. Vorig jaar uiteindelijk de beslissing genomen om mijn baan als apotheker op te zeggen en het allemaal heel anders te doen, of in elk geval iets heel anders te gaan doen. Niet dat het apotheker zijn een drama was, maar gaandeweg was het mijn wereld niet meer, of niet genoeg meer. Rechtenstudie gestart bij de OU en besloten dat die botenbouw, dat ik dat gewoon maar moest gaan doen. En dan zien we wel.

De zoektocht naar een werkplaats verliep eigenlijk prima. De keuze voor een bootje was lastiger. Uiteindelijk gekozen voor een Beniguet, ontwerp van Francois Vivier, 5,85 meter lang (over alles, 5,25 waterlijn) en met een gewicht van 880 kilo nog net trailerbaar. CE gecertificeerd voor kustwater, twee slaapplaatsen, ruimte voor een toilet, maar allemaal net passend. Met een midzwaard, waardoor de diepgang beperkt kan worden tot 45 cm. Droogvallen is daarmee ook mogelijk. Traditioneel gelijnd bootje met moderne bouwtechniek en veiligheidsvoorzieningen. Gaffelgetuigd, buitenboordmotortje in een bun. Kortom, van alles wat en dus nergens een uitblinker in, of juist wel, als generalist namelijk. En dat spreekt me dan wel weer aan, liever voldoende geschikt voor ongeveer alles dan ideaal voor bijna niks.

Met de Bootbouwer (Bert Reyntjes) heb ik een leverancier die de weg weet en met advies klaarstaat als dat nodig is. Toch maar gekozen voor het laten frezen van het plaatmateriaal, dat scheelt heel veel werk en voorkomt fouten. Niet dat er niet een keer wat fout zal gaan, dat hoort er natuurlijk toch wel bij. En dan net voor de kerst het materiaal binnen, en dus klaar om te beginnen.

Bij deze boot heb ik eigenlijk meteen duidelijk gehad dat ze Marie zou moeten heten. Een Frans scheepje van de Bretonse/Normandische Atlantische kust. Beniguet betekent zoveel als gezegend, er is ook een eiland voor de Bretonse kust dat Beniguet heet. Daar past een eenvoudige naam bij, en daar past Maria ook wel bij, en dan op z'n Frans. Niet om nou overdreven katholiek te zijn, het is meer een soort traditionaliteit.



Dit moet ze straks ongeveer worden. Ik heb lang over de kleur gedacht, getest met die inkleursites enzo, maar ik vind eigenlijk geen geschiktere kleur dan deze Beniguet No 1. Meer plaatjes kun je vinden bij de architect Francois Vivier via het net